Genetika, fiziki fəaliyyət və digər amillər maddələr mübadiləsində rol oynasa da, yediyimiz qidalar da bədənimizin kalori yandırma səmərəliliyinə təsir edə bilər. Müəyyən qidalar hətta zamanla maddələr mübadiləsini yavaşlada bilər.
Xarici KİV xəbər verir ki, qidalanma mütəxəssisi Krutika Nanavati hansı qidaların maddələr mübadiləsi üçün zərərli olduğuna dair bəzi fikirlərini bölüşüb.
Nanavatinin fikrincə, işlənmiş, qızardılmış və trans yağlarla zəngin qidalar maddələr mübadiləsini pozur. Aşağıda bu qidalar haqqında bəzi təfərrüatlar verilib:
İşlənmiş və ya təmizlənmiş karbohidratlar
Makaron və simit kimi ləzzətli yeməklər təmizlənmiş karbohidratlardan hazırlanır. Bununla belə, Nanavati xəbərdarlıq edib ki, bu qidaların müntəzəm istehlakı zamanla sağlamlığınıza və maddələr mübadiləsinə zərər verə bilər. Ağ çörək, ağ düyü və makaron kimi işlənmiş və təmizlənmiş karbohidratlar qan şəkərinin artmasına səbəb ola bilər ki, bu da maddələr mübadiləsini yavaşladır. Bu qidalar həzm sistemi tərəfindən sürətlə parçalanır, nəticədə orta hissədə çəki artımına səbəb ola biləcək şəkər axını baş verir.
Qızardılmış yemək
Heç kimə sirr deyil ki, kartof qızartması kimi qızardılmış qidalar ümumi sağlamlıq üçün ən yaxşı yemək seçimi deyil. Nanavati vurğulayıb ki, maddələr mübadiləsini sağlam saxlamaq istəyirsinizsə, bu növ qidaları yeyərkən xüsusilə diqqətli olmalısınız. "Qızardılmış qidalar doymuş yağda yüksəkdir və onlardan qaçınmaq lazımdır", deyə məsləhət edir. Bu yağları həzm etmək çətindir və bədən parçalaya bilmədiyi şeyləri yağ kimi saxlayır. Bişmiş, ızgara və ya qızardılmış alternativlər qeyri-sağlam yan təsirləri olmadan da dadlı ola bilər.
Trans yağlar
Trans yağlar kimyəvi cəhətdən dəyişdirilən doymamış yağlardır. Onlar adətən teksturasını yaxşılaşdırmaq və raf ömrünü uzatmaq üçün işlənmiş qidalara əlavə edilir. Bununla belə, onlar metabolik proseslərinizə müdaxilə edə və bədəninizin kalori və yağları səmərəli şəkildə yandırmaq qabiliyyətini poza bilər, Eyni zamanda, müxtəlif sağlamlıq problemlərinə səbəb yaradır. "Marqarində və bəzi işlənmiş qəlyanaltılarda olan trans yağlardan çəkinmək lazımdır, çünki onlar piylənmə və metabolik sindrom da daxil olmaqla bir sıra sağlamlıq problemləri ilə əlaqələndirilir" deyə Nanavati xəbərdar edib. Bunun əvəzinə, maddələr mübadilənizi pozmayacaq bir qəlyanaltı kimi qoz-fındıq kimi sağlam yağları seçin.